Projenin Amacı
Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de önemli sayıda çocuk ve ergen klinik veya sınır düzeyde duygusal ve davranışsal problem yaşamaktadır. Bu problemlerin çocuk ve gencin gelişimi üzerindeki olumsuz etkileriyle birlikte öğrencilerin akademik gelişimi, okullarda eğitim süreçleri, aile işlevleri gibi birçok alanda olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir. Çocuk ve gençlerde görülen psikolojik problemlerin yaygınlığına ve olumsuz sonuçlarına rağmen önemli sayıda çocuk ve ergen ihtiyaç duyduğu ruh sağlığı hizmetlerine erişememektedir.
Çocuk ve ergenlerin aldığı psikolojik destek genellikle okullar üzerinden sağlanmakta ve dezavantajlı bölgelerde bu oran daha da artmaktadır. Bu durum ruh sağlığı hizmetlerinin eğitim ortamlarına aktarılması gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Çocuk ve ergenlere ulaşma imkanının okullarda daha fazla olması, çocuk ve ergenlerin duygusal/davranışsal problemlerini okullarda gösterebilme durumu ve ruh sağlığının desteklenmesinin eğitimin amaçları ile de örtüşmesi gibi nedenler okullarda ruh sağlığı hizmetlerinin sunulmasını önemli hale getirmektedir.
Okullarda ruh sağlığı hizmetlerinin sunulmasında önemli bir nokta da etkililiği kanıta dayalı olarak belirlenmiş olan müdahale programlarının okullarda uygulanmasıdır. Kanıta-dayalı müdahale yaklaşımlarından biri olan Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) birçok psikolojik problemin tedavisinde etkili bir şekilde kullanılmaktadır. Klinik ortamlardaki kullanımının yanı sıra ilgili alanyazındaki çalışmalar BDT’nin eğitim ortamlarında da etkili bir şekilde uygulanabildiğini göstermektedir.
BDT gibi kanıta-dayalı uygulamaların eğitim ortamlarına aktarılmasındaki önemli bileşenlerden biri de okul ruh sağlığı uzmanlarının BDT konusunda eğitilmesidir. Bu kapsamda bu çalışma rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanında uzmanlarına BDT ve okul ortamında BDT’nin uygulanması konusunda bilgi ve beceri kazandırılmasını amaçlamaktadır. Bu kapsamda katılımcıların okullarda sık karşılaşılan kaygı, sınav kaygısı, travma, depresyon, yeme problemleri, dikkat ve öğrenme problemleri, davranış problemleri gibi konularda, bu problemlere yönelik BDT yaklaşımı ve bu problemlere yönelik okullarda uygulanabilecek BDT müdahalelerin hakkında bilgi ve beceri sahibi olmaları hedeflenmektedir.
Projenin Kapsamı
Etkinlik kapsamında genel olarak Bilişsel Davranışçı Terapi’nin kuramsal yaklaşımı, temel ilkeleri, motivasyonel görüşme teknikleri, okul temelli müdahale programı tasarlama ve değerlendirme konularında eğitim verildikten sonra okullarda karşılaşılan problemler ve bu problemler karşısında uygulanabilecek BDT müdahaleleri ele alınacaktır. Katılımcıların edindikleri bilgiler sonunda her bir problem için okul düzeyinde yapılacak müdahalelere ilişkin bir plan oluşturması beklenmektedir.
Bu kapsamda etkinliğin altı gün sürmesi planlanmaktadır. Etkinliğin birinci gününde BDT’nin kuramsal yaklaşımı ve temel ilkeleri, okul ortamında BDT’nin aktarılması, vaka formülasyonu oluşturma ve uygulama programı değerlendirme konularına eğitim verilecektir. Etkinliğin ikinci gününde motivasyonel görüşme teknikleri üzerinde durulduktan sonra kaygı ve travmayla ilişkili problemler ve okul düzeyinde BDT temelli müdahaleler ele alınacaktır. Etkinliğin diğer günlerinde ise sınav kaygısı, yeme bozuklukları, duygu durum bozuklukları, öğrenme ve dikkat problemleri, dışa yönelim problemleri, okul reddi, motivasyon düşüklüğü, akademik erteleme, davranışsal bağımlılıklar ve kariyer gelişimi konularında ve bu konulara ilişkin BDT’nin kuramsal ve uygulamalı yaklaşımı konusunda eğitim verilecektir. Sonrasında her bir problem alanına yönelik BDT temelli müdahaleler ve okul kapsamında yapılacak çalışmalar ele alınacaktır. Katılımcıların her bir problem alanına yönelik bir uygulama planı oluşturması beklenmektedir. Etkinlik altıncı günün sonunda değerlendirme ve katılımcı sertifikalarının verilmesi ile sonlandırılacaktır. Etkinlik içerisinde yer alan konuların dağılımı aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
Gün | Eğitim konusu | Süre |
Birinci gün | Tanışma ve yapılandırma | 1 saat |
Bilişsel Davranışçı Terapi | 2 saat | |
Okullarda Bilişsel Davranışçı Terapi | 1 saat | |
Araştırma tasarlama ve değerlendirme yöntemleri | 2 saat | |
Okul temelli vaka formülasyonu hazırlama | 2 saat | |
İkinci gün | Motivasyonel görüşme teknikleri | 2 saat |
Kaygı bozuklukları ve okul temelli müdahale | 3 saat | |
Travma ve okul temelli müdahale | 3 saat | |
Üçüncü gün | Sınav kaygısı ve okul temelli müdahale | 4 saat |
Yemeyle ilişkili bozukluklar ve okul temelli müdahale | 4 saat | |
Dördüncü gün | Duygudurum bozuklukları ve okul temelli müdahale | 4 saat |
Öğrenme ve dikkat problemleri ve okul temelli müdahale | 4 saat | |
Beşinci gün | Dışa yönelim problemleri ve okul temelli müdahale | 3 saat |
Okul reddine yönelik bilişsel davranışçı müdahale | 3 saat | |
Kariyer gelişimi ve bilişsel davranışçı uygulamalar | 2 saat | |
Altıncı gün | Akademik motivasyon ve ertelemede bilişsel davranışçı müdahale | 3 saat |
Davranışsal bağımlılıklar ve okul temeli müdahale | 3 saat | |
Değerlendirme ve sonlandırma | 1 saat | |
Toplam | 47 saat |